Odpowiedź na to proste pytanie wcale nie jest prosta. Mówi się, że dorosły człowiek nie przyswoi więcej niż 30 mg i cała reszta zostanie wydalona. Okazuje się jednak przy bliższym zbadaniu, że nasze zapotrzebowanie jest bardzo indywidualne i zróżnicowane. Ponadto wiele schorzeń i niedomagań organizmu podnosi je wydatnie. Na przykład, dawka dzienna może wzrosnąć od skromnych 30 czy 80 do 3 tysięcy mg. I więcej!

Strony: 1 2

Zupa czosnkowa. Zagotować 1 I mleka z 1 I wody z 6 ząbkami czosnku posiekanymi i rozgniecionymi nożem. 2 łyżki masła rozetrzeć na gładką masę z 2 łyżkami mąki i powoli dodawać do gotującej się zupy, równocześnie ubijając trzepaczką. Po zestawieniu z ognia dodać 2—3 żółtka, rozbite widelcem i skropione octem. Następnie podobnie dodać ubite białka.

Co wspólnego ma to obiegowe powiedzenie z …magnezem? Otóż to, że niedobór magnezu może powodować stany niepokoju, zdenerwowania, lęku, zniecierpliwienia, a także bezsenność, zmęczenie, bóle głowy itp. Ileż znamy ludzi, którzy właśnie popadają w takie przykre dla nich i dla otoczenia stany? Czy tylko spokój mógłby ich uratować? Owszem, wraz z magnezem.

Dr Kalokerinos Archie, lekarz australijski, napisał książkę pt. Every Second Cl-ild (w tłum. Każde drugie dziecko. Wyd. Thomas Nelson Ltd Melbourne, Australia, 1977). Otóż, wśród tubylczej ludności Aborigenów statystycznie co drugie dziecko umierało. Stąd tytuł. Kiedyś ta ludność autochtoniczna zamieszkiwała naj- żyźniejsze połacie Australii i cieszyła się dobrym zdrowiem. Przybysze zza mórz zepchnęli ich na nieurodzajne ziemie. I właśnie, do jednej z takich wiosek przybył dr Kalokerinos, młody lekarz, który dopiero co ukończył studia medyczne.

Gdy pełne ziarno zbóż jest oczyszczane na białą mąkę, traci 78% magnezu, oczyszczone ziarno gryki traci 79%, omielany jęczmień — 70% zawartości tego pierwiastka. Jeśli fasolka szparagowa zostaje przerobiona na konserwę w puszce, ubywa jej 56% magnezu, a groszek tylko — 43%, mimo że i tak ma 91,2 mg% Mg. Kukurydza w konserwie „gubi” 60% swojej wartości magnezowej w stosunku do świeżego ziarna. Mąka kukurydziana traci 56%, a cukier biały (rafinada) zawiera 200 razy mniej magnezu od ciemnej melasy. Gdy obieramy ziemniaki, pozbawiamy je 35% magnezu

O tym, że niedobór pewnego czynnika, który się potem okazał jodem, powoduje schorzenie, zwane wolem, pisano już w Wedach hinduskich, w Starym Testamencie, w pismach chińskich… I nawet wiedziano jak je leczyć, gdyż podawano chorym popiół z palonych gąbek, które zawierają jod. Ale sam pierwiastek odkrył przypadkowo dopiero w 1811 r. Courtois, gdy na zlecenie Napoleona poszukiwał nowych źródeł surowców pośród ros’lin morskich. Dopiero w 1896 r. Baumann wykrył obecność jodu w tarczycy oraz stwierdził fakt, że jest go za mało, gdy tarczyca dotknięta jest wolem. W 1914 r. Kendall wyodrębnił z tarczycy tyroksynę, której wzór chemiczny określono 12 lat później i dokonano jej syntezy ). A w 1917 r. głośny był fakt wyginięcia — tylko w jednym stanie Montana w USA — z powodu niedoboru jodu aż tysiąca świń. Bo na „tarczycę” chorują nie tylko ludzie, ale i zwierzęta: psy, owce, trzoda chlewna, konie, bydło, króliki, ryby…

Poziom cynku jest niższy u chorych na reumatyzm i artretyzm niż u zdrowych. Dieta bogata w ten mikroelement może powstrzymać proces chorobowy lub ratować przed tymi schorzeniami. Gdy stawy są w stanie zapalnym, obrzękłe, miejscowe leczenie cynkiem może zmniejszyć zapalne nacieki i ból ).

Wybrano 24 osoby z bardzo ciężkim stanem przewlekłej choroby reumatycznej, objawiającej się deformacją stawów, które były bolesne tak, że uniemożliwiały poruszanie się. Poza konwencjonalnymi lekami połowa wybranej grupy pacjentów dostawała 3 razy dziennie przez 12 tygodni siarczan cynku w tabletkach, zawierających 50 mg cynku drugiej połowie podawano placebo. Następnie w drugim etapie doświadczenia przez 12 tygodni wszyscy otrzymywali taki sam dodatek cynku.

Witamina B3, czyli niacyna, zwana jest też witaminą PP lub kwasem nikotynowym, choć nie jest to dokładnie to samo. Używa się też nazw niacynamid i nikotynamid. Praktycznie mają takie samo działanie antypelagryczne. Pelagra to ciężka choroba, u nas raczej nie spotykana wcale lub bardzo rzadko. Ale początkowe objawy niedoboru tych witamin wcale nie są rzadkie. W 1938 r. oceniano, że w USA chorych na pelagrę było 200 tysięcy osób, a zmarło na nią 3500 osób. Polska nazwa „rumień lombardzki” pochodzi stąd, że kiedyś w Lombardii szerzyła się ona jak epidemia. Podczas ostat-

Witamina E okazała się również pomocna przy leczeniu rozmaitych przykrych dolegliwości, związanych z menopauzą. We wspomnianych już 20 000 odpowiedziach — które nadeszły na ankietę prowadzoną przez pismo „Prevention” — bardzo wiele dotyczyło właśnie tego okresu życia kobiety. Listy były wprost pełne entuzjazmu, gdyż tokoferol ratował pacjentki od przeróżnych komplikacji, bólów, uderzeń krwi do głowy, nawet histerii, choć w wielu wypadkach lekarz musiał bardzo skrupulatnie obliczać indywidualnie jego dawkę. Na ogół wystarczało 300 do 600 j.m. dziennie, ale bywały przypadki, gdy zapisywano ponad 1000 j.m. Czasem natomiast 10 razy mniejsza dawka wystarczała.

Zbadano, że u Afrykanów szczepu Bantu miażdżyca prawie nie występuje, ale mają oni wysoki poziom magnezu we krwi. U Europejczyków zamieszkujących kraje uprzemysłowione, często chorujących na miażdżycę, przeciętny poziom tego pierwiastka we krwi jest nie tylko o wiele niższy, ale wciąż się obniża, ze względu na coraz bardziej „ucywilizowane” odżywianie. Ono właśnie jest jedną z najpoważniejszych przyczyn niedoboru magnezu (a także wielu innych składników) w naszych organizmach. Taki niedobór mogą też powodować inne przyczyny, jak: alkoholizm, cukrzyca, upośledzone wchłanianie z przewodu pokarmowego, nadczynność przytarczyc, a także środki moczopędne i uspokajające.

Już dziś namnożyło się ich wiele, ale najważniejsze — które się zawsze wymienia — to jedenastka: wit. Bi, czyli tiamina, B2, czyli ryboflawina, B3 lub PP, czyli niacyna (występuje w różnych formach), B6, czyli pirydoksyna, B12, czyli kobalamina, Hi, czyli biotyna, ponadto cholina, inozytol, PABA, czyli kwas paraamino- benzoesowy, kwas pantotenowy i kwas foliowy. Wszystkie charakte-ryzują się tym, że są rozpuszczalne w wodzie, wchodzą w skład enzymów lub je aktywują i wykazują działanie już w maleńkich dawkach. Ich dobrymi źródłami są drożdże, wątroba oraz ziarna zbóż wszystkie prócz inozytolu zawierają azot.